Σύφιλη

Η σύφιλη αποτελεί Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενο Νόσημα που προκαλείται από την  ωχρά σπειροχαίτη (Treponema pallidum). Εισέρχεται στον οργανισμό κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής μέσα από μικρές πληγές-εκδορές που υπάρχουν στα γεννητικά όργανα, στον πρωκτό, στο στόμα και στους βλεννογόνους.

​

Ο χρόνος επώασης της νόσου είναι περίπου 3 εβδομάδες.

​

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της σύφιλης εκδηλώνονται σε τρία στάδια και ποικίλλουν σε κάθε στάδιο χωρίς να αποκλείεται να αλλάξει η σειρά ή να συμπέσουν συμπτώματα δύο σταδίων. Τα στάδια έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη δυνατότητα θεραπείας από τη νόσο. Αυτά είναι:

 

• 1ο στάδιο (πρωτογόνος σύφιλη)

1-3 εβδομάδες μετά την πρωτολοίμωξη σχηματίζεται μια πληγή στο σημείο εισόδου (πρωτοπαθές συφιλιδικό έλκος) που είναι χαρακτηριστικά ανώδυνη και με σκληρά και ομαλά χείλη. Μπορεί να διογκωθούν και οι επιχώριοι βουβωνικοί λεμφαδένες που στη ψηλάφηση είναι ιδιαίτερα σκληροί και ανώδυνοι (κομβολογιοειδείς).

Το συφιλιδικό έλκος επουλώνεται χωρίς να αφήνει ουλή σε λίγες εβδομάδες (1-2 μήνες),ενώ η σπειροχαίτη αρχίζει και διασπείρεται αιματογενώς παντού στο ανθρώπινο σώμα.

 

•  2ο στάδιο (δευτερογόνος σύφιλη)

Μετά την αποδρομή του συφιλιδικού έλκους και ενώ έχει αρχίσει η διασπορά της σπειροχαίτης εμφανίζονται (1-6 μήνες μετά) συμπτώματα που περιλαμβάνουν:

• Τη συφιλιδική ροδάνθη (διάχυτο ερυθρό εξάνθημα στον κορμό)

• Τις συφιλιδικές βλατίδες (ερυθροιώδεις βλάβες κυρίως σε παλάμες και πέλματα)

• Τις συφιλιδικές πλάκες-πλατέα κονδυλώματα (μεγάλες βλάβες που είναι εξαιρετικά μεταδοτικές)

• Τη συφιλιδική μελανοδερμία

• Τη συφιλιδική αλωπεκία

• Τη συφιλιδική όνυξη-περιόνυξη

Το στάδιο της δευτερογόνου  σύφιλης είναι εξαιρετικά μεταδοτικό από τις υγρές όμως βλάβες του δέρματος(πχ πλατέα κονδυλώματα) και όχι από την άμεση δερματική επαφή.

 

• 3ο στάδιο (τριτογόνος σύφιλη)

Αφορά άτομα τα οποία δεν έχουν υποβληθεί σε καμία θεραπεία. Περίπου το 15-30% των ασθενών αυτών παρουσιάζουν βλάβες σε οποιοδήποτε όργανο που χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη κομμιωμάτων. Οι βλάβες στο 3ο στάδιο της νόσου είναι μη ανατάξιμες.

1. Κομμιώματα σε δέρμα, πνεύμονες, οστά και ήπαρ

2. Προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος (νευροσύφιλη)

3. Προσβολή του καρδιαγγειακού συστήματος (καρδιαγγειακή σύφιλη)

Σε όλα τα προηγούμενα στάδια ο ασθενής μπορεί να είναι πλήρως ασυμπτωματικός και η προσβολή να αποδεικνύεται μόνο με αιματολογικές εξετάσεις οπότε και η σύφιλη καλείται λανθάνουσα(πρώιμη και όψιμη).

​

• Η συγγενής σύφιλη  αφορά τη μόλυνση του εμβρύου με ωχρά σπειροχαίτη από τη μητέρα κατά τη διάρκεια της κύησης-τοκετού. Μπορεί ανάλογα και το μήνα της εγκυμοσύνης που έγινε η μόλυνση να οδηγήσει σε αποβολή, ενδομήτριο θάνατο ή νόσηση του εμβρύου με συγγενή σύφιλη. Είναι δυνατόν να εμφανιστούν τα συφιλιδικά στίγματα (διάμεσος κερατίτις, μέση πυώδης ωτίτιδα και οδόντες με εντομή) ιδιαίτερα αν η μητέρα μολυνθεί μετά τον 5ο μήνα της εγκυμοσύνης και λάβει καθυστερημένα αγωγή. Η συγγενής σύφιλη διακρίνεται σε πρώιμη (<2 ετών) και όψιμη (>2 ετών)

 

Διάγνωση  

• Αναζήτηση ωχράς σπειροχαίτης στο υπό εξέταση υλικό (υγρές βλάβες)

• Αναζήτηση αντισωμάτων (μη τρεπονημικές δοκιμασίες και ειδικές τρεπονημικές δοκιμασίες)

• Με οσφυϊκή παρακέντηση και λήψη εγκεφαλονωτιαίου υγρού, σε περίπτωση όπου έχουν εμφανιστεί βλάβες στο νευρικό σύστημα ασθενούς χωρίς θεραπεία ή υπάρχει υπόνοια νευροσύφιλης.

 

Οι μη τρεπονημικές (μη ειδικές) δοκιμασίες (VDRL,RPR) θετικοποιούνται 30-35 μέρες μετά την πρωτομόλυνση (ανοιχτό παράθυρο),είναι φθηνές, τιτλοποιούνται εύκολα και χρησιμοποιούνται στην εκτίμηση του θεραπευτικού αποτελέσματος.

 

Οι τρεπονημικές (ειδικές) δοκιμασίες (TPHA,EIA,FTA-ABS) θετικοποιούνται νωρίς, επιβεβαιώνουν τη διάγνωση, είναι πολύ ειδικές και εξαιρετικά χρήσιμες για τη διάγνωση της τριτογόνου σύφιλης.

 

Η διάγνωση και η κατηγοριοποίηση της σύφιλης στο ανάλογο στάδιο είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία. Ο Δερματολόγος θα προσδιορίσει το ακριβές στάδιο της νόσου και την ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή.

​

Η σύφιλη είναι μια νόσος δύσκολη στη διάγνωση, που μιμείται πολλές άλλες δερματοπάθειες και υποεκτιμάται από τον ασθενή. Με την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της ωστόσο, δε δημιουργεί κανένα πρόβλημα και θεραπεύεται πλήρως.